Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Προπονητών Ποδοσφαίρου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, Χαράλαμπος Ρέλλας, μιλάει στην «ΩΡΑ των σπορ» για τον αγώνα που δίνει μαζί με τους συνάδελφούς του, ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος που τους παρέχει το δικαίωμα να εργάζονται ως προπονητές στα πρωταθλήματα του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Αναλυτικά τα όσα αναφέρει ο Ρέλλας:
-Τι ορίζει η ελληνική νομοθεσία για τους προπονητές ποδοσφαίρου;
«Το καθεστώς με τους προπονητές είναι διαφορετικό σε κάθε χώρα, γιατί δεν υπάρχουν παντού γυμναστικές ακαδημίες. Δεν υπάρχουν παντού πανεπιστήμια, που να βγάζουν προπονητές. Σε κάθε κράτος, τα πράγματα ρυθμίζονται από το οικείο νομικό πλαίσιο. Στην Ελλάδα, λοιπόν, το επάγγελμα του προπονητή αθλήματος και, κατά συνέπεια, και του προπονητή ποδοσφαίρου, διέπεται από ένα νομικό πλαίσιο. Σύμφωνα με τον Αθλητικό Νόμο 4726/20, ο οποίος ψηφίστηκε φέτος, διατηρείται αυτούσια στο άρθρο ’11’ η αναφορά από την προηγούμενη ανανέωση με τον Νόμο 4373/16 (ο Νόμος υπάρχει από το 1999 και αυτό το κομμάτι δεν άλλαξε ποτέ), ότι ‘πέραν της αδειοδότησης από το κράτος, η άσκηση του επαγγέλματος του προπονητή δεν υπόκειται στην έγκριση άλλου φορέα, εφόσον ο προπονητής είναι κάτοχος πτυχίου ΤΕΦΑΑ ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής’. Με άλλα λόγια, το άρθρο αναφέρει ότι αν κάποιος είναι κάτοχος ενός τέτοιου πτυχίου με ειδικότητα στο άθλημα, δεν χρειάζεται έγκριση από άλλον φορέα, όπως είναι η ΕΠΟ. Υπάρχει, επίσης, και μία υπουργική απόφαση, η 25533/2005, η οποία διατυπώνεται ως Κανονισμός Προπονητών Ποδοσφαίρου. Μέσα σε αυτόν τον κανονισμό σημειώνεται ξεκάθαρα στο άρθρο ‘2’ ότι ‘το ανώτερο προσόν είναι η ειδικότητα από τα ελληνικά πανεπιστήμια’. Το άρθρο ‘3’ διασαφηνίζει ότι η άσκηση του επαγγέλματος του προπονητή ποδοσφαιριστή επιτρέπεται μόνο σε αυτόν που έχει άδεια της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού. Επίσης, στο άρθρο ’15’ του νόμου 4326/15 καταργείται ένας νόμος που έλεγε ότι η ΕΠΟ έχει το δικαίωμα να δρα αυτοδιοίκητα ακόμα κι αν ο αθλητικός νόμος προστάζει κάτι άλλο. Αναφέρει ότι θέματα του ποδοσφαίρου και της οργάνωσης και λειτουργίας της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ρυθμίζονται από την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία στο πλαίσιο της αυτοδιοικητικής λειτουργίας της σύμφωνα με τα καταστατικά και τους κανονισμούς της, που πρέπει όμως να είναι εναρμονισμένα με το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία. Δηλαδή, νόμος του κράτους θέτει την ΕΠΟ κάτω από τη Νομοθεσία και το Σύνταγμα της Ελλάδας, πράγμα απολύτως φυσιολογικό».
-Ποια είναι η επιχειρηματολογία της ΕΠΟ και δεν δέχεται τους απόφοιτους των ΤΕΦΑΑ (ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπης), αν δεν παρακολουθήσουν πρώτα κάποια σχολή UEFA;
«Οι πυλώνες της επιχειρηματολογίας της ΕΠΟ είναι δύο: το αυτοδιοίκητο και οι οδηγίες της UEFA. Στο θέμα που συζητάμε, ο πρώτος έχει καταρρεύσει ήδη από μία απόφαση του Συνήγορου του Πολίτη το 2018. Κινηθήκαμε νομικά και πετύχαμε μία απόφαση, η οποία είναι κόλαφος για την ΕΠΟ και καθιστά σαφές ότι, βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, οι απόφοιτοι ΤΕΦΑΑ με ειδικότητα ποδόσφαιρο εξαιρούνται από την υποχρέωση απόκτητης ταυτοτήτων από την Ομοσπονδία. Δεν είναι δυνατόν η Ομοσπονδία να βρίσκεται πάνω από την ελληνική νομοθεσία. Η ΕΠΟ είναι ένα νομικό πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Όπως η UEFA που βρίσκεται κάτω από το Ελβετικό Δίκαιο, έτσι και η ΕΠΟ είναι κάτω από το Ελληνικό Δίκαιο. Δεν μπορεί μια εταιρεία να είναι πάνω από τον νόμο. Με πιο απλά λόγια, με τον τρόπο που λειτουργεί η ΕΠΟ καταστρατηγεί τον Νόμο. Κάνει ό,τι θέλει και δεν ρωτάει κανέναν! Όσον αφορά τον δεύτερο πυλώνα της, η ΕΠΟ επικαλείται την UEFA και ισχυρίζεται ότι θέλει αυτά τα παιδιά να προπονήσουν, αλλά δεν της επιτρέπεται. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει! Η UEFA δεν μπορεί να παραβιάσει τις ευρωπαϊκές Αρχές, να πάει σε ένα κράτος και να επιβάλει δικούς της κανόνες σε θέματα που ρυθμίζονται από νόμους του κράτους. Αν το κάνει, θα υποστεί ευρωπαϊκές κυρώσεις. Γι’ αυτό, άλλωστε, η προπονητική σύμβαση του 2020 (UEFA coaching convasion), αναφέρει ξεκάθαρα στην παράγραφο ‘4’ του άρθρου ‘3’: ‘Η εν λόγω προπονητική σύμβαση δεν θίγει το δικαίωμα ενός συμβαλλόμενου μέρους (σ.σ. μιας Ομοσπονδίας/μέλους της) να αποδεχθεί οποιαδήποτε εθνικά προσόντα ή ισοδύναμα προσόντα αναγνωρισμένα βάσει της νομοθεσίας του κράτους της, για τους σκοπούς των εγχώριων αγώνων στην επικράτεια’. Ποια UEFA, λοιπόν, μπορεί να επιβάλει κανόνες σε ένα κράτος και ποια ΕΠΟ είναι πάνω από τους νόμους τους κράτους»;
-Για ποιους λόγους θεωρείτε ότι η ΕΠΟ θέτει αυτά τα εμπόδια;
«Το βασικό είναι ότι εάν δεχθεί ότι αυτός που βγαίνει από τα ΤΕΦΑΑ (ή από ισότιμη σχολή της αλλοδαπής) μπορεί να πάει να δουλέψει στις επαγγελματικές κατηγορίες, χάνει αυτομάτως παράβολα ύψους 8.000 ευρώ (σ.σ. 800 ευρώ για το UEFA C, 1000 ευρώ για το UEFA B, 1800 ευρώ για το UEFA A και 5000 ευρώ για το UEFA Pro). Είναι σαν να δέχεται μία άλλη ‘πηγή’ προπονητών, κάτι που δεν το θέλει. Η ΕΠΟ θέλει να μονοπωλεί για να εισπράττει χρήματα. Σήμερα, μετά από όλη αυτή την πίεση που έχει ασκηθεί, η ΕΠΟ δίνει τη δυνατότητα στον πτυχιούχο TEFAA να πάρει το UEFA B, το οποίο έχει αποκτήσει κι ένας άλλος προπονητής μέσα σε το πολύ δεκαπέντε μέρες».
-Εκείνο που ζητούν οι πτυχιούχοι των ΤΕΦΑΑ, είναι να αποκτήσουν, μέσω εξομοίωσης, το δίπλωμα UEFA pro, από τη στιγμή που αναγνωρίζονται από το κράτος ως προπονητές πρώτης κατηγορίας;
«Το UEFA pro είναι ένα δίπλωμα που σου δίνει το δικαίωμα να εργαστείς σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και σε όλα τα επίπεδα. Εμείς δεν ζητάμε αυτό, παρά μόνο να έχουμε το δικαίωμα να προπονούμε μέσα στην Ελλάδα, εκεί δηλαδή που λέει ο νόμος. Αν μετά θελήσει κάποιος να εργαστεί σε μία διοργάνωση της UEFA, θα κοιτάξει να πάρει το αντίστοιχο δίπλωμα. Υπενθυμίζω, ωστόσο, ότι ο κανονισμός προπονητών ποδοσφαίρου του κράτους αναφέρει ότι μετά από πέντε χρόνια αδιάλειπτης προϋπηρεσίας σε ομάδες επαγγελματικές, παίρνεις το UEFA Pro. Προφανώς για να γραφτεί κάτι τέτοιο στον κανονισμό, προηγήθηκε κάποια επαφή και επικοινωνία με την UEFA».
-Υπάρχει κάποια σχετική αναφορά στην ολιστική μελέτη που κατέθεσε η UEFA στην Πολιτεία για το ελληνικό ποδόσφαιρο;
«Η UEFA μοιάζει με… μπαμπά, που καμιά φορά μαλώνει το παιδί, αλλά όταν το παιδί πάει κλαίγοντας, του χτυπάει την πλάτη, προσπαθώντας παράλληλα να το βάλει στον ίσιο δρόμο. Το αυτοδιοίκητο της ΕΠΟ οριοθετείται και βρίσκεται κάτω από το ελληνικό Σύνταγμα. Από τη μία, καθιστά σαφές ότι δεν θέλει να εμπλακεί σε ζητήματα που ρυθμίζονται από τους νόμους του κράτους, από την άλλη προσπαθεί και να υποστηρίξει την ΕΠΟ. Σε ένα άρθρο της ολιστικής μελέτης προτείνει στον υπουργό να δίνεται στους πτυχιούχους των ΤΕΦΑΑ το UEFA B, που ούτως ή άλλως δίνεται πλέον κατ’ επιλογήν, σε κάποιους τεταρτοετείς και σε δύο συγκεκριμένα ΤΕΦΑΑ (Θεσαλονίκης και Κομοτηνής). Η UEFA προτείνει και δεν επιβάλει. Και, προφανώς, προτείνει κάτι που δεν θα ήταν και ‘άδειασμα’ στην ΕΠΟ…».
-Πρόσφατα η υπόθεσή σας εκδικάστηκε από το Διαιτητικό Δικαστήριο της ΕΠΟ…
«Περιμένουμε από μέρα σε μέρα το σκεπτικό της απόφασης και αναμένουμε για τις δικές μας ενέργειες»…
-Μπορεί ένας άνθρωπος, ηλικίας 22-23 ετών, απόφοιτος από το Πανεπιστήμιο, να δουλέψει σε μία επαγγελματική κατηγορία;
«Ο τίτλος ο πανεπιστημιακός κατοχυρώνει τα επαγγελματικά δικαιώματα του προπονητή. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο απόφοιτος είναι έτοιμος να εργαστεί στην… Α’ Εθνική. Έχει το δικαίωμα, όμως, αν καταρτιστεί και αποκτήσει την εμπειρία, κάποια στιγμή να το κάνει. Ο δικηγόρος που μόλις έχει αποφοιτήσει από τη Νομική Σχολή, δεν σημαίνει ότι είναι έτοιμος να εργαστεί στη μεγαλύτερη εταιρία του πιο επιτυχημένου επιχειρηματία. Έχει, όμως, το δικαίωμα κάποια στιγμή, εφόσον το καταφέρει, να δουλέψει κι εκεί. Ας γνωρίζει ο κόσμος, μάλιστα, ότι τα ΤΕΦΑΑ της Ελλάδας συμπεριλαμβάνονται στα καλύτερα του κόσμου».
-Δηλαδή, στο κομμάτι των γνώσεων δεν υπάρχει διαφορά; Ενδεχομένως κάποιος να πιστεύει ότι ένας άνθρωπος που φοιτά σε σχολή UEFA μαθαίνει περισσότερα ή πιο ουσιώδη πράγματα…
«Στα δύο εξάμηνα της ειδικότητας, ένας φοιτητής ΤΕΦΑΑ διδάσκεται προπονητική, εκγύμναση, τακτική. Παρακολουθεί πάρα πολλές ώρες. Ήδη, από τα προηγούμενα χρόνια που διδάσκεται μαθήματα γενικής κατεύθυνσης, έχει παρακολουθήσει ψυχολογία, βιοχημεία, βιομηχανική, παιδαγωγική κ.α.. Αυτός ο άνθρωπος, που σπουδάζει τέσσερα χρόνια, μπορεί να συγκριθεί μορφωτικά με κάποιον που έχει παρακολουθήσει μία σχολή για δεκαπέντε και είκοσι μέρες, παρακολουθώντας μάλιστα τους ίδιους καθηγητές; Είναι δυνατόν να συσσωρευθεί όλη αυτή η γνώση σε τόσο μικρό διάστημα»;
-Η ύλη που διδάσκεται στο αμιγώς ποδοσφαιρικό κομμάτι από τους συγκεκριμένους καθηγητές, είναι η ίδια;
«Δεν γνωρίζω την ύλη που διδάσκονται σε μία σχολή UEFA, όμως πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η ύλη, για παράδειγμα, σε θέματα τακτικής; Σε αυτό το σημείο, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αυτό που έκανε η UEFA είναι σωστό. Μέσω μίας οδηγίας, έθεσε κάποια κοινά, ελάχιστα προπονητικά προσόντα σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Μέσω των σχολών της προσφέρει τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν, να αποκτήσουν αυτά τα ελάχιστα προσόντα. Αντί, λοιπόν, η ΕΠΟ να εξαιρέσει τους αποφοίτους ΤΕΦΑΑ που όχι μόνο δεν είχαν αυτά τα ελάχιστα προσόντα, αλλά είχαν τα πλείστα, τους υποχρεώνει να παρακολουθήσουν κι εκείνοι σχολή UEFA, για να τους παίρνει τα χρήματα».
-Υπάρχουν, ωστόσο, αρκετοί άνθρωποι στο ποδόσφαιρο που εκτιμούν ότι με τις σχολές UEFA της ΕΠΟ η προπονητική στην Ελλάδα αναβαθμίστηκε…
«Έδωσε το δικαίωμα και σε άλλα παιδιά που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο να γίνουν προπονητές. Πολλοί από αυτούς είναι πράγματι αξιόλογοι προπονητές! Εμείς δεν ισχυριζόμαστε ότι τα ΤΕΦΑΑ πρέπει να μονοπωλούν στην παραγωγή προπονητών, αλλά ότι πρέπει να τους αναγνωριστεί το δικαίωμα να εργάζονται. Αν κάποιος απόφοιτος ΤΕΦΑΑ (ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής) είναι καλύτερος ή χειρότερος από κάποιον προπονητή με δίπλωμα UEFA, θα το κρίνει η αγορά. Δεν μπορεί, όμως, να τον αποκλείσει η ΕΠΟ».
-Αυτή τη στιγμή σε ποιο σημείο βρίσκεται η προσπάθειά σας;
«Είμαστε εν αναμονή της συγκρότησης του Μητρώου Προπονητών που έχει προαναγγείλει η Πολιτεία για τον Ιούνιο του 2021. Εκεί θα δημιουργηθεί ένα κοινό Μητρώο για όλους τους προπονητές. Το ερώτημα είναι πού θα εντάξει τους πτυχιούχους των ΤΕΦΑΑ (ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής). Την πρώτη φορά που μιλήσαμε με τον υπουργό, μας είχε πει ότι ‘δεν είναι δυνατόν να βγαίνουν προπονητές σε εννέα ημέρες και να μην θεωρείστε εσείς’. Είχε δείξει ότι αυτό θέλει να το αλλάξει. Ομως, την τελευταία φορά που μιλήσαμε, μας είπαν ότι δεν μπορούν να μην λάβουν υπόψη την UEFA και εκεί υπάρχει μία κόντρα γιατί η UEFA δεν μπορεί να επιβάλει τίποτε απολύτως. Αν το Μητρώο δεν κατατάξει τους πτυχιούχους ΤΕΦΑΑ εκεί που πρέπει, θα προσβάλουμε ως αντισυνταγματική την όποια υπουργική απόφαση και θα προσφύγουμε στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Αυτό που θέλουμε, είναι να εφαρμοστεί ο νόμος που μας δίνει το δικαίωμα να εργαζόμαστε μέχρι και την πρώτη κατηγορία μέσα στην Ελλάδα. Παράλληλα, έχουμε προσφύγει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και περιμένουμε την απόφαση. Εκεί έχουμε καταγγείλει την ΕΠΟ επειδή εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι είναι δεσπόζουσα Αρχή στο ελληνικό ποδόσφαιρο και λειτουργεί καταχρηστικά. Όπως φαίνεται, η κίνηση αυτή θα έχει θετική κατάληξη για εμάς. Επίσης, περιμένουμε την έκβαση της δίκης Κουτσουφλάκη. Πρόκειται μια αγωγή που έχει καταθέσει εις βάρος της ΕΠΟ ένας συνάδελφος, μετά από απόφασή της με την οποία του απαγόρευε την είσοδο στα γήπεδα. Αν δικαιωθεί, θα δημιουργηθεί δεδικασμένο. Υπάρχει, τέλος, μία επερώτηση που έκανε ένας ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, ο Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος, για την οποία περιμένουμε απάντηση. Από εκεί και πέρα, έχουμε κάνει μία σειρά κινήσεων που ακόμη κι αν έπεσαν στο κενό, δείχνουν τη δυναμική της Ένωσής μας. Έχουμε προχωρήσει πολύ τα τελευταία δύο χρόνια».
-Με την Πανελλήνια Ένωση Προπονητών Ποδοσφαίρου υπάρχει συνεργασία;
«Τώρα τελευταία υπάρχει μία σύγκλιση. Έχει αναπτυχθεί μία μορφή επικοινωνίας. Άλλωστε, δεν παραγνωρίζουμε ότι κι εκεί υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά, γυμναστές, που αναγκάστηκαν να πάρουν διπλώματα UEFA για να δουλέψουν. Παλαιότερα δεν συζητούσαν μαζί μας. Δεν μας… έβλεπαν. Οταν αναδείχθηκε το θέμα τα τελευταία δύο-τρία χρόνια, όταν έγιναν μηνύσεις και έμαθαν ποιο είναι το νομικό πλαίσιο, άρχισαν να ασχολούνται περισσότερο. Παλαιότερα έλεγαν ‘το είπε η UEFA και τελείωσε’. Δεν ήξεραν τι έλεγαν οι ελληνικοί νόμοι. Δεν ήξεραν καν ότι υπάρχει επάγγελμα προπονητή. Πλέον, έχουμε μία καλή σχέση με αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι δείχνουν ότι θέλουν να λυθεί το πρόβλημα».
